Anadolu Selçuklu Devleti, diğer adıyla Rum Sultanlığı, 11. yüzyılın sonlarında Selçuklu Türklerinin 1071 Malazgirt Muharebesi'nde Bizans İmparatorluğu'nu mağlup etmesinden sonra ortaya çıkan önemli bir siyasi varlıktı. Bu zafer, Osmanlı İmparatorluğu'nun kapılarını açtı. Anadolu'nun Türk boylarına devredilmesi ve bölgede yeni bir dönemin başlangıcı oldu. Aslen Orta Asya kökenli olan Selçuklular, Anadolu'da egemenlik kurarak Türk, Fars ve İslam etkilerini harmanlayan canlı bir kültür yarattılar.

Sultan Süleyman ibn Kutalmış'ın liderliğinde Selçuklu Devleti hızla genişledi. Başkent ilk olarak İznik'te (modern İznik) kurulmuş, daha sonra kültürel ve politik bir merkez haline gelen Konya'ya taşınmıştır. Selçuklular, farklı nüfusları etkili bir şekilde yönetmelerine olanak tanıyan karmaşık bir idari sistem geliştirdiler. Ayrıca Anadolu'yu İslam dünyasının diğer bölgelerine ve Avrupa'ya bağlayan bir ticaret yolları ağı kurarak ekonomik refahı artırdılar.

Anadolu Selçuklu Devleti mimari başarılarıyla ünlüdür. Bu dönemde cami, kervansaray ve medreselerin inşası sanatsal ve kültürel gelişmeye örnek teşkil etmektedir. Önemli yapılar arasında Kayseri'deki Ulu Cami, Konya'daki Alaeddin Camisi ve Aksaray'daki Taş Cami bulunmaktadır. Selçuklular aynı zamanda bilime, felsefeye ve edebiyata da önemli katkılarda bulunarak İbn el-Nefis ve Nasır el-Din el-Tusi gibi bilim adamlarını teşvik etti.

Selçuklular çeşitli dini topluluklara karşı bir hoşgörü politikası uyguladılar ve Hıristiyanların Hristiyanlara izin vermesini sağladılar. Yahudilerin de Müslümanlarla birlikte yaşaması. Bu yaklaşım sanatı, bilimi ve felsefeyi etkileyen zengin bir kültürel alışverişi teşvik etti. Ayrıca Selçuklular, hem Farsça hem de Türkçe yazılmış eserleriyle Türk edebiyatının gelişmesine önemli katkıda bulunmuşlardır.

Başarılarına rağmen Anadolu Selçuklu Devleti birçok zorlukla karşı karşıya kalmıştır. 13. yüzyılda Moğolların yükselişi, devleti zayıflatan istilalara yol açan önemli bir tehdit oluşturdu. Haçlı Seferleri aynı zamanda Selçuklu topraklarına da baskı uyguladı ve Avrupalı ​​güçler Kutsal Toprakları geri almaya çalıştı. İç çatışmalar Selçuklu otoritesini daha da zayıflatarak parçalanmaya ve yerel beyliklerin yükselişine yol açtı.

13. yüzyılın sonlarına gelindiğinde Anadolu Selçuklu Devleti'nin gerilemesi belirginleşti. Son padişah II. Alaeddin Keykubad, giderek parçalanan topraklar üzerinde kontrolü sürdürmek için mücadele etti. Moğol istilaları, özellikle de 1258'de Bağdat'ın yağmalanması bölgeyi istikrarsızlaştırdı ve Selçukluların gerilemesine katkıda bulundu.

Anadolu Selçuklu Devleti'nin yıkılması Osmanlı İmparatorluğu'nun yükselişine zemin hazırladı. Selçukluların bıraktığı boşlukta ortaya çıkan yerel beyliklerin çoğu, sonunda Osmanlı kontrolü altına girdi. Anadolu Selçuklularının mirası, bugün Türkiye'nin kültürel ve mimari mirasında açıkça görülmekte olup, sonraki nesilleri etkilemekte ve bölgenin kimliğini şekillendirmektedir. Sanata, bilime ve yönetime yaptıkları katkılar, sonraki yüzyıllarda Türk kültürünün gelişmesinin önemli temellerini attı.